مراحل انتخاب درست برای ازدواج پایدار
راه های تشخیص آمادگی ازدواج
ازدواج بزرگ ترین و مهمترین فصل کتاب زندگی انسان است. تجربه تردید و دودلی درمورد ازدواج بین همه افراد مشترک است. ازدواج موفق، زمینه تکامل مادی و معنوی افراد خانواده را فراهم می سازد. شکست در ازدواج موجب نا امیدی، سرخوردگی و دلسردی، اضطراب و پریشانی در زندگی و موجب بسیاری از مشکلات روحی و روانی خواهد شد. بنابراین بر هر دختر و پسری لازم است قبل از ازدواج خودشناسی داشته باشند. همچنین در مورد ویژگیهای اخلاقی، شخصیتی، استعدادها، توانمندیها، سلایق، علایق، ضعفها و کاستیهای خودآگاهی و شناخت کسب کنند. همچنین آمادگی خود را برای ازدواج بسنجند، اهداف و انتظارات خودرا از طرف مقابل بدانند و با شناخت کامل انتخاب درست تری داشته باشند.
-
مدت زمان آشنایی
در یک سال اول آشنایی افراد در مرحله دلباختگی هستند، لحظات عاشقانه ای دارند. برای تصمیم گیری بهتر دوام عشق را بعد از شناخت بررسی کنید. اگر همچنان به انتخاب خود مطمئن بودید، شما آماده ازدواج هستید.
-
نمایش خود واقعی
اگر تمام راز های خود را می گویید و متقابلا از راز های طرف مقابل تان آگاه هستید، و همچنان عاشق یکدیگر هستید، شما آمادگی ازدواج را دارید. افراد در زندگی مشترک باید بدون ترس از قضاوت شدن، خود واقعی و همانی که هستند را دوست داشته باشند تا ازازدواج موفقی داشته باشند.
-
بیان مشکلات و ناراحتی ها و رفع آنها
در رابطه باید مشکلات و ناراحتی های خود را بگویید و همچنین بشنوید و با همراهی هم آن ها را حل کنید، تا بعد ها به صورت کینه در دلتان انباشته نشود. درک دو طرفه و مدیریت رابطه برای تداوم رابطه ضروری است. اگر از ترس مشاجره حرف هایتان را نزنید، آماده ازدواج نیستید.
-
اصلا دعوا نمی کنید
اختلاف نظر ها و تفاوت دیدگاه ها بین هر دو نفری حتی اعضا یک خانواده امری ست طبیعی و باعث پیشرفت و ترقی افراد میشود. اگر شما باهم دعوا نمی کنید، یعنی یکی از شما تمام حرف هایش را در رابطه نمی زند. این سکوت زمانی که شکسته شود، دعوا بزرگ و غیر قابل کنترلی را بوجود می آورد.
-
تفاهم در عقیده
تفاهم در افراد به معنی اعتقاد به مسائل مهم زندگی می باشد. اعتقادات دینی، فرهنگی، اجتماعی، خانوادگی و اقتصادی متفاوت ممکن است در زمان باعث ایجاد مشکلات جدی شود. زمان و همچنین بیان این موارد می تواند شما را در این زمینه آماده ازدواج نماید.
-
تعهد و وفاداری
یکی از نشانه های مهم آمادگی برای ازدواج داشتن تعهد به یک فرد است. تحسین ارزشهای افراد موفق امری ست طبیعی، ولی اگر دیدن این افراد باعث بشود شما به انتخاب خود شک کنید؛ شما هنوز آماده تعهد نیستید. این احساس بعد از ازدواج نه تنها کمتر نخواهد شد بلکه تبدیل به حسرت خواهد شد.
-
امید به تغییر در آینده
گاهی فردی برخی از ویژگیها و معیارهای مورد نظر ما را دارد، اما در یکی دو مورد، بر عکس کاملاً متضاد با معیارهای ماست. درست است که انسان در معاشرت و پیوند طولانی مدت با یکدیگر ممکن است تغییر کنند، اما برخی از ویژگیهای شخصیتی انسان ممکن هست هرگز تغییر نکند. یادتان باشد تا زمانی که فردی نخواهد و خود انگیزه به تغییر نداشته باشد، شما نمیتوانید او را مجبور به تغییر کنید. در چنین حالتی نه تنها زندگی شما جذاب نخواهد شد بلکه بدتر از حد تصور هم میشود. پس در صورت برخورد با تفاوتهای اساسی، هرگز بی گدار به آب نزنید و قبل از هر تصمیمی خوب شرایط را بسنجید.
-
فرار از حرف های اطرافیان
اگر شما صرفا به خاطر حرف خانواده، اقوام و دوستانتان قصد ازدواج دارید، بهتر است به خودتان زمان بیشتری بدهید. سن ازدواج در هر فرد متفاوت است و تاهل هم سن و سال های شما و مقایسه خودتان با دیگران ممکن است شما را دچار انتخاب اشتباه کند.
مراحل انتخاب همسر
شناخت کافی در انتخاب درست، ریسک یک ازدواج ناموفق را کاهش می دهد. برای رسیدن به چنین شناختی راههای مختلفی وجود دارد، همچنان که باید با دقت شرایط و مسایل ازدواج و ملاکهای انتخاب همسر را مورد توجه قرار داد، اما نباید به طور وسواسگونه و یا مستقل از دیگر شرایط بررسی کرد.
ازدواج پیوند مشترک دو فرد با حفظ استقلال خود است که در تکامل رسیدن به یکدیگر کمک می کنند. وقتی شما فردی را برای ازدواج انتخاب می کنید، او را همسر آینده خود، شریک تمام عمر و مادر یا پدر فرزندانتان می دانید. بنابراین انتخاب همسر آینده، باید از روی آگاهی و با توجه به معیارهای صحیح صورت گیرد. همچنین معیارهای اشتباه در این رابطه را شناسایی کرده و از انتخاب آنها بپرهیزید. مراحل انتخاب درست به شرح زیر می باشد:
1. خودشناسی:
خودشناسی برای انتخاب درست و بررسی هدف شما بسیار حائز اهمیت می باشد. شما با استفاده از خود شناسی میتوانید شناخت درستی از خواسته های خود در زندگی مشترک پیدا کرده، و تصمیم درست تری را اتخاذ نمایید.
2. موقعیت شناسی:
افراد در موقعیتهای مختلف اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و مواردی از این دست هستند و این موقعیت ها، از فرد به فردی دیگر متفاوت است. تشابه موقعیت افراد موجب درک بهتر آنها می شود، همچنین دو فرد با موقعیت مشابه در زندگی می توانند الهام بخش یکدیگر باشند.
3. تعیین معیارها:
یکی از مهمترین کارها برای انتخاب درست بررسی معیارهای اولیه است. البته این معیارها به طور کامل ممکن است در هیچ فردی یافت نشود ولی منعطف بودن و داشتن بیشترین نزدیکی به این معیارها می تواند شما را با ریسک کمتری وارد زندگی مشترک کند. در انتخاب همسر دو دسته معیار را باید مد نظر قرار گیرد:
* معیارهای اصلی و کلیدی
معیارهای اصلی، آن دسته از ملاکهایی هستند که وجودشان برای یک زندگی موفق و رسیدن به کمال حتما لازم است:
-
اعتقادی:
مهمترین معیار انتخاب همسر تناسب اعتقادی می باشد و یا حداقل احترام به عقاید یکدیگر ضروری است. کسی که خدا را قبول ندارد نمی تواند با فردی خدا شناس ازدواج کند، زیرا در زندگی مشترک دچار مشکلات بسیاری در روابط شخصی و تربیتی فرزند پیدا خواهند کرد. راه تشخيص دينداري افراد، معاشرت و معامله با آنهاست. انسان با نزديک شدن به افراد و معاشرت با آنها احيانا پايبند بودن در معاملاتي که صورت ميگيرد و تقيد افراد را به مسائل ديني متوجه خواهد شد.
-
اخلاق:
ویژگیهای اخلاقی از مهمترین معیارها برای انتخاب همسر مناسب است. ریشه بسیاری از اختلافات در ازدواج عدم تفاهم در خلق وخو زوجین میباشد. ویژگی های اخلاق نیکو مانند صداقت، لجباز نبودن و حق پذیری، خوش خلقی و پرخاشگر نبودن، تواضع، وقار و متانت، مهربانی و گذشت، وفاداری، ادب، سخاوت و … می باشد.
قبل از ازدواج رفتارهای شخص مورد نظر را به دقت مورد بررسی و ارزیابی قرار دهید. فردی که دارای صفات خوب اخلاقی است در خود شما اثر میگذارد؛ صبور است و با مشکلات زندگی کنار میآید و در آینده فرزندان خوبی تربیت میکند.
-
شرافت خانوادگی:
خانواده را اگر به درختی تشبیه کنیم، فرزندان آن خانواده هر کدام شاخ و برگهای آن درخت را تشکیل میدهند. از ریشهها، ساقه و تنه همان درخت تغذیه و رشد و نمو کردهاند، شکی نیست که بسیاری از ویژگیهای اجداد و پدر و مادر از طریق وراثت به فرد منتقل میشود. محیط تربیتی و رشد هر فرد نیز از مهمترین عوامل تاثیر گذار در شکلگیری شخصیت هر فرد است. ملاک انتخاب همسر اصالت خانوادگی است، منظورشهرت و ثروت و موقعیت اجتماعی نیست.
-
سلامتی جسمانی و روانی:
قبل از ازدواج باید از میزان سلامتی طرف مقابل خود اطمینان حاصل کنید. اگر او دارای مشکل جسمانی یا روانی خاصی هست، در مورد آن بیماری و مشکلاتی که ایجاد میکنید، تحقیق کنید. تا با آگاهی کامل دست به انتخاب بزنید. بعضی از مشکلات جسمی و روانی اهمیت چندانی ندارند و لطمهای به زندگی نمیزنند و شدید نیستند. اما بعضی از بیماریها، نقصها و معلولیتهای جسمی و روانی، عمیق و غیرقابل درمان هستند که در طول عمر همراه انسان است. همچنین مانع انجام وظایف همسری شده و به زندگی لطمه میزنند، لذا از ازدواج با این گونه افراد خودداری شود.
سلامتی جسمانی برای افراد قابل تشخیص هستند. ولی برای تشخیص سلامت روانی نیازمند گذر زمان و بودن در موقعیتهای مختلف هستید. به همین خاطر، روانشناسان بالینی با دانشی خود به شما برای داشتن یک انتخاب درست کمک خواهند کرد.
* معیارهای فرعی و ترجیحی (همتایی و تناسب)
معیارهای فردی از اهمیت کمتری نسبت به معیارهای اصلی برخوردارند، اما برای زندگی بهترو کامل تر میتوان آنها را درنظر گرفت. این معیارها احتمال اختلافات جزئی را کمتر کرده، موجب رابطه ای ناگسستنی خواهد شد. البته که هماهنگی و تناسب 100% امکان پذیر نیست، اما با این موارد میتوان فاصله ها را کمتر کرد. موارد همتایی و تناسب عبارتند از:
-
تناسب در ظاهر:
اولین مرحله برای انتخاب یک فرد تایید وضعیت چهره و ویژگی های ظاهری می باشد. هر چند ظاهر معیار ضروری نیست، ولی شما برای مدت طولانی با این فرد زندگی کنید؛ پس برای جلوگیری از مشکلات احتمالی باید ظاهر فرد مورد پسند شما باشد.
-
تناسب سنی:
تفاوت سن بلوغ جنسی دختر و پسر حدود 4 سال است. بهتر است که تفاوت سن آنها در ازدواج نیز در این محدوده یعنی 2-6 سال باشد. اما تفاوت سنی نکتهای حائز اهمیت نیست، می توان با تایید همه معیارهای دیگر این مورد را رعایت نکرد. ممکن است زوج ها هم سن و یا خارج از این بازه سنی باهم ازدواج کنند، و زندگی ایده آلی را تجربه کنند.
-
تناسب جنسی:
رضایت جنسی مسئله بسیار مهمی است. اگر یکی از آنها گرم مزاج و دیگری سرد مزاج باشد، به بهانهگیری و نزاع منجر میشود. گاهی در ظاهر هم علت بهانهگیریها چیز دیگری به نظر میرسد، اما وقتی ریشهیابی میشود ریشه این اختلافها نارضایتی جنسی است.
-
تناسب اقتصادی:
پول و وضعیت مالی افراد در ازدواج حائز اهمیت است و بسیاری از افراد به اشتباه در آرزوی ازدواج با پول دارترین افراد هستند. اما اختلاف زیاد در سطح اقتصادی میتواند مشکل آفرین باشد و در نهایت منجر به ایجاد حس حقارت در فرد با وضعیت اقتصادی پایینتر شود. بهتر است شرایط اقتصادی هر دو طرف در حد نزدیک به هم باشد.
-
تناسب تحصیلی:
اگر چه این جمله کلیشه ای و صحیح است، هیچ تحصیلاتی شعور نمی آورد. از دید روانشناسان اگر طرفین دارای تحصیلات یکسانی باشند، موجب ازدواج ایمن تری خواهدشد. تحصیلات در بسیاری موارد شغل افراد را تعیین میکند. در امر ازدواج توجه بر شغل یکی از مهمترین ملاک های انتخاب همسر به حساب میآید. بینش و منش افراد با تحصیلات برابر در تفاهم و درک متقابل، همچنین تربیت فرزندان بسیار موثر خواهدبود.
-
تناسب فرهنگی – اجتماعی:
توجه به جایگاه اجتماعی و فرهنگی طرف مقابل، یک ویژگی قابل اهمیت برای یک ازدواج موفق است. تفاوت بیش از اندازه بین طبقات اجتماعی خانوادهها منجر به بروز مشکلات زیادی می شود. از طرفی فرهنگ به صورت تعیین بایدها و نبایدها در رفتار ما نقش بسیار زیادی دارد، و موجب بروز شکافهای عظیمی در رابطه دو فرد میشود.
-
هماهنگی روانشناختی:
افراد دارای خلق و خو و روحیات متفاوتی هستند. گروهی درونگرا و گروهی دیگر برونگرا هستند، بهتر است همسر آینده تان ازنظر خلق وخو و روحیات مشابه شما باشد. برای اطلاع از روحیات یکدیگر و سازگاریتان، میتوانید علایق و سرگرمی های هم را بپرسید. البته مراجعه به روانشناس و انجام تستهای شخصیت نیز بسیار کمک کننده است.
4. شناخت بیشتر:
شناخت بهتر و بیشتر از همسر آینده، می تواند تا حدودی زیادی شما در یک انتخاب مناسب یاری کند. شما می توانید با حضور محیط های اجتماعی، از طریق برقراری ارتباط کلامی و دوستانه، به شناخت بیشتری دست یابید. توجه داشته باشید که در این گفتگوها نباید وقت خود را با موضوعات غیر اساسی تلف کنید. بلکه در خصوص معیارهای خود گفتگو کنید، تا بتوانید به دید بهتری از طرف مقابل خود برسید.
5. تصمیم گیری:
اکنون تمام مراحل فوق را به درستی انجام دهید تا با اطلاعات بدست آمده خود بتوانید تحلیل کنید. همچنین متوجه شوید فرد مورد نظرتان باید دارای چه ویژگی هایی باشد. یا اگر فردی در زندگی شما هست، دارای این معیارها هست یا خیر. اگر نیاز بود چند بار این مراحل را مجددا بررسی کنید و یا از یک مشاور کمک بگیرید. در نهایت تصمیم شما هر چه باشد براساس احساس و بی تجربگی نبوده است، و می توانید به آن اطمینان کنید.
توصیه های اسلام در انتخاب همسر
پیامبر اکرم (ص) در جایی فرمودند: ای مردم، بپرهیزید از سبزهزاری که بر فراز مزبله و منجلابی روییده باشد! سؤال شد: ای پیامبر خدا، سبزهزار روییده بر مزبله و منجلاب چیست؟ فرمود: زن زیبایی که در خانواده پلیدی رشد کرده باشد.
همچنین در میزان الحکمه، ج5 می فرمایند: کسي که به خاطر دين و ايمان زني با او ازدواج کند، خداوند همه دنيايش را براي او فراهم ميکند.
در خصوص توصیه به دینداری در ازدواج نیز فرمودند: علیکَ بذاتِ الدین؛ بر شما باد که همسر دیندار بگیرید.
همچنین می فرمایند: با کسی که اخلاق و دینش مورد پسند باشد ازدواج کنید، اگر چنین نکنید فتنه و فساد بزرگی در زمین به وجود خواهد آمد.
امام حسن(ع) به مردی که با ایشان درباره ازدواج دختر خود مشورت کرد، فرمود: او را به مردی با تقوا شوهر ده؛ زیرا اگر دختر تو را دوست داشته باشد گرامیاش میدارد و اگر دوستش نداشته باشد به وی ستم نمیکند.
مردي در نامهاي از امام باقر(ع) سوال کرد جواني به خواستگاري دخترم آمده است، نظر شما چيست؟ امام در پاسخ به او نوشت: جواني که به خواستگاري دخترت آمده، اگر اخلاق و ايمان او مورد رضايت است به او زن بده.
امام صادق(ع) فرمود: اگر مردي با زني براي جمال يا مالش ازدواج کند به همين امر واگذار ميشود ولي اگر براي دينداري بودن با او ازدواج کند خدا مال و جمال را نيز نصيبش ميگرداند. (وسائل الشيعه، ج14)
در قسمت دیگری از وسائل الشیعه می فرمایند: با زن خوش اخلاق و داراي اخلاق نيکو ازدواج کنيد. (ج7، ص59)
همچنین در بحار الانوار می فرمایند: دختر دانا و با معرفت جز با جوان با معرفت و شايسته زندگي نميکند. (ج100)
مردی به نام حسین بشار در نامه ای به امام رضا (ع) میگوید: یکی از بستگانم برای خواستگاری دخترم نزد من آمده است، ولی او جوانی بد اخلاق است. نظر مبارک شما درباره زن دادن به او چیست؟ حضرت فرمودند: اگر بداخلاق است به او زن نده.
همچنین امام رضا(ع) به مردان توصیه کردند: جز با زن پاکدامن ازدواج مکن.